SERCAN İŞGÖRÜR KIRKLARELİ İLE İLGİLİ HERŞEY BURADA

TARİHİ

BOZİLİ’DEN HERAKLİYA’YA

Yurdumuzun kuzeybatısında ve Trakya bölgesinde yer alan Kırklareli’nin, özellikle son yıllarda yapılan bilimsel kazı ve araştırmalarda elde edilen bulgulardan M.Ö. 5800’lere varan, insanlık tarihi kadar çok eski bir yerleşim bölgesi olduğu görülmektedir.

Kırklareli, Anadolu tipi koloni yerleşim merkezidir ve Asya-Avrupa kültürlerinin geçiş yoludur. Bu nedenle tarih boyunca buradan geçen değişik kavimler uygarlık izlerini bırakmışlar ve şehir çeşitli isimler almıştır.

M.Ö. 5000 tarihi dolaylarından başlayarak dalgalar halinde gelen göçler ile Trakya’ya gelen ve yerleşen topluluklar bulunmaktaydı. Bu göçler M.Ö. 1200 yıllarına kadar çeşitli karışıklıklar ve sosyal oluşumlar devam etmiş ve yörede çeşitli beylerden oluşan Trak Krallığı oluşmaya başlamıştır. Bu Trak beyliklerinden ilimiz dahilinde oturanlar arasında Ast, Madiaten,
Melandit, Odris, Tin ve Tranipsa gibi beylikler bulunmaktaydı. Ayrıca, tarihe damgasını vurmuş olan istilalar ve yabancı hakimiyetlerinden etkilenmiş, karışıklıklar yaşanmış ve hatta birçok yer yanmış, yıkılmıştır.

M.Ö. 750 yıllarında Avrupa’dan Anadolu’ya geçen Trak kabilelerinden Frigyalılar Anadolu’da bir devlet kurmaya başlamışlardır.

M.Ö. 7. yüzyılda bölge İskitlerin hakimiyeti altına girmiştir.

M.Ö. 513’de Dareios’un İskit seferleri ile Persler’in eline geçmiştir.

M.Ö. 5. yüzyıl ortalarında Trak beylikleri birleşerek Odris Devletini kurmuşlardır.

M.Ö. 4. yüzyıl ortalarında Makedonya Kralı II.Filip, Odris Devletine son vermiştir.

M.Ö. 3. yüzyılın sonlarına doğru Galatlar, bölgeyi ele geçirmiştir.

M.Ö. 46 yıllarında İmparator Claudius zamanında Roma’ya bağlanmıştır.

SARANTA ECCLESIES’DEN KIRKKİLİSE’YE

M.S. 4. yüzyıl sonlarından itibaren Roma İmparatorluğu’nun ikiye ayrılması ile Bizans’ın eline geçen Trakya, Avrupa üzerinden gelen hem savaşçı hem de bunların önünden kaçan kavimler tarafından istila edilmeye ve ele geçirilmeye çalışılmıştır. Trakya Bölgesinde, M.S. 4. yüzyılda Gotlar, 5. yüzyılda Hunlar, 4. yüzyıldan başlayarak zaman zaman 8. yüzyıla kadar Avarlar, 9. yüzyılda Peçenekler, 10. yüzyılda Macarlar, 12. yüzyıldan itibaren de Moğollar ile devam eden bir göç yaşanmıştır.

9. yüzyılıda Kırklareli, Bizans’a karşı Araplar’ın yanında savaşan Peçenekler’ce yağma görmüştür.

913 ve 924 yıllarında olmak üzere Kırklareli iki defa Bulgar’larca istila edilmiştir.

1190’da Haçlılar, Kırklareli’ni aldılar ve 1204’de yöre Latinler’in eline geçmiştir.

1264 yılında Bulgar ve Tatarlar tarafından yağmalandı.

1263- 1264 yıllarında, Alp Erenler’den 15-20 bin kişilik bir taraftar ile Moğolların Anadolu’yu işgali üzerine Rumeli’ye geçmiş ve Kırklareli üzerinden Romanya’da Dobruca Savaşı’na katılmışlardır. Bu arada daha Kırklareli fethedilmemişken ilk defa bir Türk-İslam Kolonisi oluşturulmuştur.

1300 lerin başında Bizans’ın ücretli askerleri Katalan askerleri Trakya’yı ele geçirdi.

1361 yılında Kırklareli, Bizanslıların elinden Osmanlılar’a geçti.

1367 yılında Bulgarlar’ca işgal edildi.

Tam olarak bilinmemesine rağmen 1365 ile 1370 yılları arasında I.Murat tarafından Kırklareli Bulgarlar’dan alınarak ikinci defa Osmanlılar’a katıldı ve bölgede Osmanlılar yerleşik düzene geçilmiş oldu.

24 Ekim 1912 yılında Kırklareli Bulgarlar tarafından işgal edildi.

26 Temmuz 1920’de Kırklareli Yunanlılar tarafından işgal edildi.

10 Kasım 1922’de Kırklareli işgalden kurtarıldı.

KIRKKİMESNE ’DEN KIRKLARELİ’NE

Her ne kadar Herakliya, Vrisium, Verisse, Bozili, Nerisse, Saranta Ecclesies, Kırkkimse, Kırkkimesne gibi isimler Kırklareli’nin eski isimleri olarak yazılmış olsa da doğruluğu ve kaynağı kesin olarak bulunamamıştır.

Ancak üç-dört yüzyıllık mezartaşları ve Balkan harbinden kalan bir iki kitabede “Kırkkemesne” veya “Kırkkimse” diye yazılara rastlanmıştır. Kırklar Tepesinde bir zamanlar var olan “Kırklar Baba Dergâhı” nda bulunan bir kitabede şöyle yazıyordu :

Kırk Kimesne şehit oldu bu yerde,
Bu nâm ile anılmıştır bu belde.

Kırklareli’de yaşamış ve bilinen en eski şairlerden biri olan Hayrânî ’nin bir beyitinde Kırklareli’nin eski adının Kırk Kimesne olduğunu ifade etmektedir.

Hayrânî yâr elinden oldu nâlân
Yalvardağım ona geliyor yalan
Benim candan sevgili yurdum olan
Kırk Kimesne’ye Kırkkilise demişler.

Fakat bunlara tam bir tarih belgesi olarak bakmak mümkün değildir. Çünkü, burası Osmanlılar tarafından alınmadan önce de Osmanlılar tarafından Kırkkilise olarak tanınmış ve anılmıştır.

17. yüzyıl ortalarında Kırklareli’ni gören Evliya Çelebi Kırkkilise’den ayrıntılı olarak söz ederek “Hüdavendigar Gazi tarafından alındığını, Edirne eyaletine bağlı sancak olduğunu, mükellef köylerinin bulunduğunu, şehir bahçelerinin kenarlarında geniş ve düzlükte kat kat kiremit örtülü, mamur yüksek sarayları ile süslü bir şehir olduğunu, camileri arasında Eski Cami’nin en ünlü olduğunu, hamamlarından köprü başındaki hamam ile arastaya bitişik olan hamamın güzel olduğunu, şehirde yer yer sebil ve hayat sularının bulunduğunu” belirtmektedir.

Milli Mücadele sırasında Kırkkilise adının değiştirilmesi konusunda sonuç alınamayan girişimlerde bulunulmuştu. Cumhuriyet döneminde, TBMM’nde bir konu hakkında söz alan Milletvekili Tunalı Hilmi, “Kilise” sözü üzerine yaptığı bir konuşma neticesinde, Kırklareli Milletvekili Dr. Fuat UMAY şehrin adının Kırkkilise’den Kırklareli’ne değiştirilmesi hususunda bir yasa teklifi verdi. 20 Aralık 1924 yılında bu yasa TBMM tarafından kabul edilerek şehrin adı “Kırklareli” oldu.

Coğrafya

Marmara Bölgesinin Istıranca (Yıldız) Dağları ve Ergene Ovası bölümleri üzerinde yer alan hudut ilimiz, kuzeyinde Bulgaristan, kuzey doğusunda Karadeniz, güney doğusunda İstanbul, güneyinde Tekirdağ ve batısında Edirne ile çevrilmiştir. Yüzölçümü 6.550 kilometrekaredir. İlimizin Bulgaristan’a 180 kilometre kara sınırı, Karadenize 60 kilometre deniz kıyısı bulunmaktadır.

İlimiz denizden 203 metre yükseklikte, kuzey ve doğusu dağlık ve ormanlık diğer bölümü genelde düzlük arazidir. Bölgede genellikle kara iklimi hakimdir. Kışları sert ve yağışlı, yazları sıcak ve kurak geçer.

Başlıca akarsuları Ergene Nehri ve Rezve Deresidir. Bitki örtüsü olarak ormanlık ve step özelliği göstermektedir.

Nüfus

31 Aralık 2007 tarihi itibariyle il nüfusu 333.256’dır. Nüfusun yüzde 64’ü şehirlerde, yüzde 36’sı kırsal kesimde yaşamaktadır.

Nüfus büyüklüğü bakımından ilçe merkezi 95.466 olan Lüleburgaz başta yer almakta, bu ilçemizi 59.970 nüfus ile Merkez, 27.631 nüfus ile Babaeski izlemektedir.

Kırklareli’nin nüfus yoğunluğu 53’dür. 1965 yılına kadar Kırklareli yoğunluğu ülke ortalamasının üzerinde olmuştur. Bunun nedeni ilin mübadele ve muhaceret yoluyla Balkan ülkelerinden aldığı göçtür. 1940-1945 yılları arasında II.Dünya Savaşı nedeniyle Kırklareli’nin nüfusu azalmış, 1950-1955 arasında ise yeniden yurtdışından gelen göçmen aileler ile nüfus artmaya başlamıştır. 1960’a kadar yüksek olan nüfus yoğunluğu bu yıldan itibaren il dışına göçün başlamasıyla beraber 1965’den sonra azalmaya başlamıştır.

Ulaştırma

Kırklareli il sınırları içinde 65 kilometre otoyol, 342 kilometre devlet yolu, 200 kilometre il yolu bulunmaktadır. İl İçinde karayolunun toplam uzunluğu 607 kilometredir. D-100 ve Edirne-Kınalı Otoyolu ana artelleri oluşturmaktadır. İstanbul-Edirne bağlantısını sağlayan D-100 yolu ile Türkiye’nin Avrupa ile bağlantısını sağlayan TEM Otoyolu il’in en önemli yollarıdır. D-100 yolunun 79 kilometresi ile TEM Otoyolunun 65 kilometresi il içinden geçmektedir. Bu eksenin üzerinde Babaeski ve Lüleburgaz ilçe merkezleri, kuzeyinde ise il merkezi yer almaktadır.

İldeki bir başka eksen de Silivri’den ayrılan Çerkezköy-Vize-Pınarhisar-Kırklareli ve Edirne bağlantılı yoldur.

Kuzey-güney bağlantılı iki ulaşım ekseni vardır. Aziziye sınırına kadar uzanan Dereköy-Kırklareli-Babaeski-Pehlivanköy karayolu Bulgaristan ile bağlantıyı sağlar. Diğer eksen ise Karadeniz ile bağlantıyı sağlayan İğneada-Demirköy-Pınarhisar-Lüleburgaz karayoludur.

İl’de bir ızgara biçimini alan iki kuzey-güney, iki de doğu-batı doğrulu ulaşım ekseni oluşu, tüm yerleşmelerin bu eksenlerden yararlanmalarını sağlamaktadır. Ayrıca, Büyükkarıştıran-Vize-Kıyıköy bağlantısı da kuzeydoğuda Karadeniz’e bağlanır. Bu eksen Büyükkarıştıran’ın biraz kuzeyinde yeniden Pınarhisar’a bağlanır. Kofçaz ilçesinin Kırklareli ile doğrudan bağlantısı vardır. Pehlivanköy ilçesinin ulaşımı D-100 karayolundan ayrılan bir yol ile sağlanır. Kırklareli-Alpullu yakınlarında D-100 karayolundan ayrılan bir yol ile de Hayrabolu üzerinden Tekirdağ’a bağlanır.

Bunların dışında 1.123 kilometre asfalt, 701 kilometre stabilize, 24 kilometre tesviye ve 84 kilometre ham olmak üzere toplam 1.932 kilometre köy yolu bulunmaktadır. 175 köyümüzden 172’sinin yani yüzde 98’inin yolu asfalttır.